කිරි අම්මාවරු ඇදහීම පිදීම අප රටෙහි අනාදිමත් කාලයක සිට පැවත එන චාරිත‍්‍ර විධියකි. මෙය බොහෝ විට යම් යම් ලෙඩ දුරු කර ගැනීමට දෙවියන්ට බාර විමෙන් පසු එම පොරොන්දු ඉටු කිරිමට පවත්වන්නකි. තවත් සමහර නිවෙස් වල වසරක් පසාම පවත්වයි.
කිරි අම්මා පිදීමේදී පත්තිනි දේවිය මුල් කොට සලකන්නේ පතිවෘතා බලය නිසාත් පත්තිනි දේවිය සියළු ලෙඩ රෝග දුක් නසන විශ්වාසය මතය.
මිනිසුන්හට සෙත සලසන ශාන්ති කාරක පත්තිනි දේවිය, මුළු සිරිලක පුරා පුද පෙත් ලබන්නීය. පත්තිනි දේවිය වෙනුවෙන් පුදනු ලබන කිරි අම්මා දානය බොහෝ හාස්‌කම් බල ඇති වැඩිහිටියන්ට මෙන්ම කුඩා අතදරුවන්ගේ සියලුම රෝගා බාධාවන් හා ආරක්‌ෂාවටත් අතුරු ආන්තරාවන්ගෙන් මිදීමට දරුපල නැති අයට දරුවන් ලැබීමට පිහිට වෙයි.
සමහර නිවෙස්වල සෑම වසරක් පාසාම කිරිඅම්මා දානයක්‌ පිදීම චාරිත්‍රයක්‌ වශයෙන්ම කරන්නේ එම නිවසට රෝ බිය පහව නිවසට කිරි ඉතිරෙන්නාක්‌ මෙන් සෞභාග්‍ය උදාකර ගැනීම සඳහාය.
පත්තිනි දෙවියෝ.. සිද්ධ පත්තිනි, සළඹ පත්තිනි, අඹ පත්තිනි, මල් පත්තිනි, ගිනි පත්තිනි, දේව පත්තිනි, සත් පත්තිනි, යන නම් හත වෙනුවෙන් කිරි අම්මා වරු හත් දෙනෙකු දානයට ඇරයුම් ලබයි.
මෙලෙස කිරි අම්මා දානයට ඇරයුම් ලබන්නේ දරුවන් ඇති, ස්වාමි භක්තිය ඇති ආගමානු කූලව ජීවත්වන කුලවත් ස්ත‍්‍රීන්ය.
කිරි අම්මා දානයක්‌ දෙන විට පළමුව අඩුක්‌කු දීමේ ඇපයක්‌ මත දානය දීමට දිනයක් වෙන්කර ගනී. පසුව එම දිනයේ සුදුවතින් සැරසුණු කිරි අම්මලාට දෙන දානය උදෑසන කපුටන් හඬන්නට පෙර දිය යුතු බවත්,අවසන් කළ යුතු බවද නීතියකි. අති ප්‍රබල පත්තිනි ඇදහිල්ලෙහි මූලික අභිප්‍රාය වන්නේ කුඩා දරුවන්ගේ ආරක්ෂාව සඳහා බව වේ.
දානය දීමේදී පළමුව අඩුක්‌කු වෙන්කර පොල්ගහක කොළ බැඳ කිරි අම්මාලට දානයක්‌ දෙන බවට පොරොන්දු වී පඬුරක්‌ බැඳ දිනයක් වෙන්කර බාරවෙයි. පසුව බුලත් දී කිරි අම්මලා හත් දෙනකු වැඩමවීමට ආරාධනා කරයි.
දානය පිරිනමන දිනයේ පළමුව කොළ බැඳි පොල් ගහේ ගෙඩි කඩාගෙන නොයිඳුල් තෙල් සිඳ කැවුම් කිරිබත් උයා ඇඹුල් කෙසෙල් ගෙඩි, කිරිකෑලි නමැති විශේෂ පූපයද එක් වර්ගයකින් හත බැගින් කෙහෙල් කොළවල තබා කිරි අම්මලා නිවසට වැඩිය පසු පැදුරු මත සුදු පිරුවට එළා වැඩ හිඳුවා දානය පිරිනමයි. මෙම අවස්ථාවේ කිරි අම්මාවරු කවි ගායනයෙන් සෙත් ශාන්තිය පතා කිසිවකු සමග කතා නොකර නිවසින් පිටව යයි.
පත්තිනි දේවිය මුල් කොටගෙන කරන පහන් මඩු පත්තිනි ඇදහිල්ලේ ප්‍රබලම අවස්‌ථාවයි. එය එකල "සේරමන්" නමැති රජුගේ හිසේ හටගත් රෝගයක්‌ සුව කිරීම සඳහා එම රජුගේ අගමෙහෙසිය වන පත්තිනි දේවිය මුල් කොටගෙන පැවැත්වූ ශාන්ති කර්මය පහන් මඩුව නමින් හැඳින්වේ.
එම කථාව මෙසේය. සේරමන් රජු දිනක්‌ රාත්‍රියේ නිදා සිටින විට ගෝනකුගේ දෙදරුම් කන හඬ ඇසීමෙන් රජුගේ නින්දට බාධාවක්‌ වී නින්ද නොයන නිසා, ගෝනා මරා ගෝනාගේ හිස මොළ කමියි හිතා, යහනාවෙන් නැගිට ගොස්‌ ගෝනා මරා කෑවේය. මැරුණු ගෝනා රජුට අයිති මානෙල් විලක දැකුම්කළු මානෙල් මලක් යට ගෙම්බෙක්‌ වී ඉපදුණේය. දිනක්‌ රජු විලට ගොස්‌ මානෙල් මලක් කඩාගෙන එය සිම්බේය. එවිට එහි සැඟවී හිටිය ගෙම්බා රජුගේ නාසය තුළට ඇතුළු වී මොළයට රිංගා ගත්තේය. එදින සිට රජුට තදබල වේදනා දෙනහිසේ අමාරුවක්‌ ඇතිවිය. එය සුව කිරීමට දන්නා වෙද හෙදකම් කොතෙක්‌ කෙරුවද ඉන් කිසිපලක්‌ නොවීය. එනිසා එය සුව කිරීම සඳහා රජු සිරි ලංකාවට කැඳවාගෙන ඇවිත් මෙම පහන් මඩු ශාන්ති කර්මය කිරීමෙන් පසු රජුට සුවයක්‌ වූ බවට කථාවක්‌ ඇත.
කිරි අම්මා දානය පුදනවිට පළමුව කරන්නේ පොල්ගසක්‌ පට්‌ටා බැඳීමයි. මෙය පොල් ගසක කොළ බැඳීමයි කියති. එසේ කරන්නේ කිරි අම්මලාට දානයක්‌ දෙන බවට පොරොන්දුවකි. ඉන්පසු බුලත් අතට දී දරුවන් බිහිකළ අම්මාවරුන් හත් දෙනකුට ආරාධනය කරති.
දානය පුදන දිනයේ කොළ බැඳි පොල්ගසේ ගෙඩි කඩා නොයිඳුල් තෙල්හිඳ කැවුම්, කිරිබත්, කෙසෙල් ගෙඩි සහ කිරිකෑලි නමින් හැඳින්වෙන විශේෂ ආහාරයද සහිතව එක් වර්ගයෙන් හත බැගින් කෙහෙල් කොලවල තබා කිරි අම්මා වරුන්ට පුද පිරිනමයි.
කිරි අම්මාවරු හත්දෙනෙක් සඳහා අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය
කැකුළු හාල් කිලෝ 7 ක, කිරිබත්
කිලෝ 2 හාල් කිරි, (හාල් කිරියා සඳහා)
කැකුළු හාල් කිලෝ 2 ක, (කැවුම් සඳහා)
කෙසෙල් ගෙඩි 50
කිතුල් හකුරු කෑලි 7
පඬූරු 7
බුලත් විට 7
කෙසෙල් කොළ 7
ලොකු බෑග් 7
සූදානම් වීම
පළමූවෙන්ම ගේ සෝදා පිරිසිදු කරගන්න. ඉන්පසූ ඉඩ ඇති ලෙසට පැදුරු දෙකක් එලා ඒ මත සූදු සාරියක් එලන්න. ගෙයි දොරකඩ දෙහි බෑයක් සමඟ කහ මිශ්‍ර වතුර කෝප්පයක් තබන්න. ඒ කිරි අම්මාවරු ගේ තුළට වඩින විට මූහූණ සෝදා ගැනීම සඳහායි. අම්මාවරු ඉඳගත් පසූ පළමූව පත්තර කොළයක් ඉදිරියෙන් එලාගෙන යන්න. ඉන්පසූ කෙසෙල් කොළය බැගින් බෙදාගෙන යන්න. ඒ මතට කිරි ස්වල්පයක් ඉසින්න. ඉන්පසූව දානය බෙදීම ආරම්භ කරන්න.
දානය බෙදීම
දානය බෙදීමේදී මුලින්ම බෙදන්නේ කිරිබත්ය. කිරිබත් කැබලි දෙක බැගින් මූලින් බෙදාගෙන යන්න. ඉන්පසූ ඉජතිරි කිරිබත් බෙදන්න. මෙහිදී අපි කිරිබත් කෝප්පයක් දෙවනූව පිළිගන්වා ඇත. මේ කෝප්පයට හාල් හූණ්ඩූ තුනක පමණ කිරිබත් තිබිය යූතුයි. ඉන් ලස්සනක්ද එක්වේ. නැත්නම් කැබලි කපාම පිළිගැන්වීමටද පුළුවනි.
කිරිබත් බෙදාගත් පසූව කැවූම් හත බැගින් බෙදාගෙන යන්න. දෑන් පිළිවෙළින් හාල් කිරි කැබලි 7, කෙසෙල් ගෙඩි 7, හකුරු කැබලි 1,බූලත් විටි 1 හා පඬූරු බෙදා ගෙන යන්න.
පන්සිල් දී අනෙකුත් ආගමික කටයූතු අවසානයේ ආහාර ගෙන අවසන් වන විට කෝපි කෝප්පයක් පිරිනමන්න.
කිරි දානය අවසානයේ කැවිලි වර්ග ගෙන යෑම සඳහා බෑග්වලට දාමා ගැනීමට කිරි අම්මලාට උදව් නොකළ යූතුයි. එය කිරි අම්මාවරුන්ගේ දානයේ සිරිතකි.
නිවැසියන් සඳහා කිරි අම්මාවරුන්ගේ ආශිර්වාදය ලබා ගැනීමට උස පොල් තෙල් පහනක් පත්තුකර තැබිය යූතු අතරම එහි පහන් තිර හතක්ද තිර නිවා දෑමීමට කිරි පීරිසියක්ද තැබිය යූතුය.
ඉන්පසු කිරි අම්මලා දානය පිලිගෙන එක් අතකින් දැල්වූ පහනක් රැගෙන ඉතා රසවත්ව මිහිරව ගීතිකා, හා කාව්‍යයන් කියමින් යාදින්නාවන් කර සෙත් වඩති. එයින් නිවැසියන්ටත් ගැබිනි මාතාවටත් කිව නොහැකි සෙතක්‌ සැලසී සියලූම දුක්, රෝග පීඩාවන්ගෙන් මිදී ශාන්තිය සැලසේ. එය සත්‍යයි. වසංගත රෝග බෝනොවේ.මෙහි තවත් සිරිතක් වන්නේ දානය රැගත් කිරි අම්මලා පසු නොබලාම නොනැවතී නෙපෙනෙනෙ දුරක් යාමයි.
යලි ආපසු හැරී නිවස දෙස බැළු විට එය අගුණ යැයි ගේහිමියෝ විශ්වාස කරති.
පත්තිනි ඇදහිල්ලේ දී කිරි අම්මාවරු ගෙදරින් පිටව යන විට මෙසේ සෙත් පතා යයි.
කිරි අම්මාවරු වඩිනා වේලේ
මල් වරුසාවක්‌ වැස්‌සයි දෑලේ
ඒ මල් අවුලා අමුණන මාලේ
කිරි අම්මාකල ලෙඩ නැත ආලේ
කිරි අම්මලා දානයට නුසුදුසු අය
1. ඉතා මහළුව හැරමිටියෙන් යන අය.
2. සුව කල නොහැකි රෝගවලින් පෙළෙන අය.
3. දෙනෙත් අනධ, බිහිරි අය.
4. අංගවිකල වුවන්.
5. අංශබාග අපස් මාර රෝගීන්.
6. සියළු දරුවන් මියගිය අය.
7. වැන්දඹු කාන්තාවන්.
8. වඳ ස්ත‍්‍රීන්.
9. මත් ද්‍රව්‍ය භාවිතා කරන ස්ත‍්‍රීන්.
10. මස් මාංශ විකුණන අය.
11. නපුරු නිතර දබර කරන, කේලාම් කියන ස්ත‍්‍රීන්.
12. ගණිකාවන්.
කිරි අම්මා දානය පුජා කරන නිවස ඉතාම හොදින් පිරිසිදුව තිබිය යුතුවේ. ඒ සඳහා කිළි කුණු නොමැති සුබ දිනයක් තෝරා ගත යුතුය.
ඔබ සැමට පත්තිනි දෙවියන්ගේ පිහිටයි
******
මයුරපාද මිතුරෝ මෙම අඩවියෙහි පළවන ලිපි පිලිබඳ තොරතුරු ප්‍රථමයෙන් සහ ඉක්මනින් ලබාගැනීමට අපගේ නිල facebook පිටුව සමග එකතුවන්න
මයුරපාද මිතුරෝ සමග එක්වූ ඔබට ස්තූතියි!.
